SKOLYOZ NED?R?
Skolyoz bir omurga e?rili?idir. Normal ve sa?l?kl? omurgada, omurlara arkadan bak?ld???nda boyun, s?rt ve bel bölgelerinde düz bir hat ?eklinde uzan?r. Skolyozda ise omurlar sa?a sola do?ru yer de?i?tirir ayn? zamanda kendi eksenlerinde dönerler. Bu nedenle üç boyutlu bir ?ekil bozuklu?udur. Travma, do?umsal geli?im bozuklu?u ve duru? bozuklu?u gibi sebeplerle geli?ebildi?i gibi ço?unlukla da sebebi bilinmemektedir. Omurga d???nda di?er kemiklerde de kaymalar oldu?u için duru? ve görüntü bozuklu?u ortaya ç?kar. Geli?me ça??ndaki çocuklarda bu durum sebebiyle anormal yüklenme ve bunun sonucunda deformiteler olu?ur.
SKOLYOZ BEL?RT?LER? NELERD?R?
Skolyoz erken dönemde belirti göstermeyebilir. Ço?unlukla ?ikayet olu?turmad??? için geç farkedilebilir. Ki?iyi doktora götüren ilk bulgu görüntü bozuklu?udur. Nedeni bilinmeyen skolyozda farkedilen omuzun di?erine göre daha yüksekte olmas?d?r. Bunun d???nda s?rt?n bir bölümünde kabar?kl?k, kalçalar?n ayn? seviyede durmamas? gibi simetri bozukluklar? da görülür. Bu ki?ilerde en çok kar??la??lan sorun s?rt ve bel a?r?s?d?r.
SKOLYOZ GÖRÜLME SIKLI?I NED?R?
Skolyoz, toplumda yakla??k %2 ila 4 oran?nda görülür. Bunlardan çok büyük bir k?sm? dü?ük dereceli e?riliklerdir. K?z çocuklarda erkek çocuklara göre yakla??k 8-10 kat daha s?k görülebilir. Omurgas?nda e?rili?i olan ki?ilerin ancak yüzde 10’unda skolyoz, tedavi gerektirecek dereceye ilerler.
SKOLYOZ TÜRLER?
?diopatik skolyoz(nedeni bilinmeyen skolyoz):
Skolyoz vakalar?n?n yüzde 80’den fazlas?n?n nedeni bilinmemektedir. Skolyozun en s?k görülen ?eklidir. Özellikle k?z çocuklarda h?zl? büyümenin ya?and??? ve iskeletin geli?ti?i ergenlik döneminde ortaya ç?kmaktad?r. 0-3 ya? grubunda görülen infantil ba?lang?çl? idiopatikskolyoz, 4-9 ya? aras?nda görülen Jüvenil ba?lang?çl? idiopatikskolyoza? 10-18 ya? aras?nda görülen de adolesan ba?lang?çl? idiopatikskolyoz ad?n? al?r.
Do?u?tan (konjenital) skolyoz:
Anne karn?ndaki çocu?un geli?imi s?ras?nda ortaya ç?kan omurga anomalilerine ba?l? bir skolyoz türüdür. Konjenital skolyoz ilk y?llarda h?zl? bir ilerleme gösterir. Bu sebeple erken dönemlerde ortaya ç?kan konjenital skolyozun tedavi süreci küçük ya?larda cerrahi müdahaleyi gerektirebilir.
Nöromuskuler Skolyoz:
Nöromusküler skolyozun temel nedenleri aras?nda kas veya sinir hastal?klar? yer alabilmektedir. Sinir hastal?klar? beyin ve omurilikten kaynaklanabilir; kas hastal?klar? ise çocukluk ve daha ileriki dönemlerde görülebilir. Nöromusküler skolyozda, idiyopatik skolyozun aksine solunum s?k?nt?s? ve duyu kusurlar?na daha çok rastlanabilmektedir. Bu grupta yer alan hastalarda da te?his ve tedavinin erken dönemde yap?lmas? ilerleyici kusurlar?n ortadan kald?r?lmas?nda son derece önem ta??maktad?r. Erken dönem tedavisiyle çocuktaki e?rili?in ilerlemesi yava?lat?larak ortaya ç?kabilecek olumsuzluklar?n önüne geçmek mümkün olabilmektedir.
SKOLYOZ TANISI NASIL KONUR?
Hem muayene bulgular? hem de radyolojik incelemelere (Röntgen, Manyetik Rezonans Görüntüleme, Bilgisayarl? Tomografi, vb.) göre tan? konulur. Fizik muayene s?ras?nda, hasta öne do?ru e?ildi?inde e?rilik ayakta durur pozisyondan daha belirgin gözükür. Farkl? pozisyonlarda omurga röntgenleri (Ön-arka, yan, yanlara e?ilerek,…) ve skolyozometre (omurgan?n e?rilik miktar?n? ölçen bir alet) ölçümleri, skolyozun miktar?n? belirlemede kullan?lan en önemli tan? yöntemleridir.
SKOLYOZ DERECELER? VE TEDAV?S?
Skolyoz tan?s? omurga e?rili?inin derecesine bak?larak konur. Omurgan?n görüntüsüne göre e?rilik, bir aç? olarak derece cinsinden ölçülür. Skolyoz derecesini ölçen aç?ya “cobb aç?s?” denir.
10 derecenin alt?ndaki e?rilikler skolyoz de?il, asimetri olarak tan?mlan?r. Skolyoz tan?s? için e?rili?in 10 derece üzerinde olmas? gerekir.
Omurgadan birden fazla e?rilik varsa tek bir skolyoz derecesinden de?il skolyoz derecelerinden bahsetmek gerekir.
Skolyozun ölçümünde skolyometre isimli bir ölçer de kullan?l?r. Ancak e?rilik de?il e?riye e?lik eden rotasyonun (dönmenin) derecesi belirlenir.
20 derecenin alt?ndaki e?riliklerde hasta yak?ndan izlenir. Ayn? zamanda s?rt ve bel egzersizleri ile yüzme önerilir. Herhangi bir giri?im (korse tedavisi ya da cerrahi) yap?lmaz.
Skolyoz derecesi 20-40 derece aras?nda ve büyüme potansiyeli olan ki?ilerde korse tedavisi tercih edilebilir
Skolyozun derecesi 40 dereceden fazlaysa ise skolyoz ameliyat? gündeme gelir.
SKOLYOZ TEDAV?S?:
Skolyozun ilerleme potansiyeli ve büyümenin durmu? olup olmad??? tedavi karar?n? etkiler. Çocuk ne kadar küçük olursa, e?rili?in ilerleme potansiyeli o kadar yüksek seyreder.
Çe?itli manuel terapi uygulamalar?yla ve skolyoz egzersizleri ile hem a?r?lardan kurtulup hemde omurgadaki ?ekil bozuklu?unun düzeltilmesi amaçlan?r.
Büyümenin ba?lamad??? çocuklarda 10 derece alt?ndaki Cobb aç?s? varsa genellikle uzman takibi önerilir. Cobb aç?s? 10-20 derece olanlarda özel skolyoz egzersizleri ve rehabilitasyon programlar? sürdürülmelidir. Cobb aç?s? 25 derecenin üzerinde olan çocuklar için yo?unla?t?r?lm?? skolyoz rehabilitasyon programlar? uygulanmal?d?r.
E?rili?in yönüne ve ki?iye göre düzenlenen bizim yo?unla?t?r?lm?? özel egzersiz program?nda amaç; sensorimotor ve hareket temellerine dayanan üç boyutlu skolyoz tedavisidir. Bu özel egzersizlerle, hastan?n asimetrik duru?unun düzeltilmesi ve günlük ya?am aktiviteleri s?ras?nda düzgün bir postüre sahip olmas? hedeflenir.
Diyarbak?r'da yapt???m?z SCHROTH EGZERS?ZLER? ile ki?inin hem kozmetik aç?dan hem a?r? aç?s?ndan hemde e?rilikler aç?s?ndan sa?l?kl? olma haline getiriyoruz. 3 Boyutlu egzersizlerimiz ile a?r?y? da %90 azalt?yoruz.
